بعد از اتمام موضوع نماز، بحث جدید کلاس معارف از کتاب زاد السالک مرحوم ملامحسن فیض کاشانی آغاز گردید.

خلاصه درس:

سفر به سوی خدا

 در سفر ظاهری دنیایی 8 مورد به شرح ذیل موجود است:

1ـ مبدأ 2ـ منتها 3ـ مسافت 4ـ مسیِّر(راهبر)5ـ زاد(توشه) 6ـ راحله(مرکب سواری) 7ـ رفیق(دوست) 8ـ رهنما

در سفر معنوی که سفر روح است به جانب حق سبحانه و تعالی نیز این 8 مورد به شرح ذیل موجود می باشد.

1ـ مبدأ: جهل و نقصان طبیعی است: « وَ اللهُ أخرَجَکُم مِن بُطُونِ اُمَّهَاتِکُم لا تَعلَمُونَ شَیئاً» نحل/78 و خدا شما را از شکمهای مادرانتان بیرون آورد در حالیکه چیزی را نمی دانستید.

2ـ منتها: کمال حقیقی که همان وصول به حق است: « وَ أنَّ إلی رَبِّکَ المُنتَهی » نجم/42 و همانا بازگشت به سوی پروردگار تو است.

3ـ مسافت: مراتب کمالات علمیه و عملیه ای است که روح آن را طی می کند به شرط آنکه در صراط مستقیم شرع قدم بردارد:« وَ أنَّ هَذَا صِرَاطِی مُستَقِیمًا فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِکُم عَن سَبِیلِهِ » انعام/154و این راه راست من است پس آن را پیروی کنید و راههای دیگر را پیروی نکنید که شما را از راه خدا پراکنده می کند.

4ـ مُسَیِّر(راهبر): جِدّ تمام و جهد بیلغ(کوشش و تلاش کامل)و همت گماشتن در طی این منازل به مجاهده و ریاضت نفس در تحمل بار سنگین تکالیف شرعیه از واجبات و مستحبات و آداب و مراقبات و محاسبات نفس و ... و همت را واحد گردانیدن در وصول به حضرت حق: « وَ تَبَتَّل إلَیهِ تَبتِیلاً » مزمل/9 و بکلی از غیر او ببر و به او بپرداز« وَ الَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهدِیَّنَّهُم سُبُلَنَا » عنکبوت/70 و کسانیکه در راه ما جهاد کنند هر آینه راههای خود را به ایشان بنمایانیم.

5ـ زادراه(توشه راه): تقوا است: « وَ تَزَوَّدُوا فَإنَّ خَیرَ الزَّادِ التَّقوَی » بقره/198 و زاد و توشه برگیرید که بهترین زاد و توشه تقوی است.

و تقوی عبارت است از قیام نمودن به آنچه که شارع مقدس امر به آن نموده و پرهیز کردن از آنچه که از آن نهی نموده است از روی بصیرت تا دل به نور شرع مستعد دریافت معرفت گردد: « وَ اتَّقُوا اللهَ یُعَلِّمُکُمُ اللهُ » بقره/283 و تقوای الهی را پیشه کنید که خدا شما را می آموزد.

6ـ راحله(مرکب سواری): بدن و قوای آن است لذا باید برای تقویت قوای بدنی به جهت طی مسیر الی الله به قدر واجب در تحصیل معاش تلاش نماید0الدنیا مزرعه الآخره) و مازاد بر آن اگر او را از راه باز دارد اشکال دارد که همان دنیای مذموم است.

باید دقت شود اگر در سفر ظاهری دنیای مرکب سواری را به خود واگذارد تا هرجا می خواهد برود و هرمار می خواهد بکند از راه باز می ماند لذا اگر مرکب بدن را به حال خود رها کند تا هر آنچه مشتهای اوس به جای آورد او را از سفر و سیر الی الله باز می دارد پس مراقبه بر این امر بر سالک طریق ضروری است.

7ـ رفیق(دوست): علما و صلحا و عباد رفیقان این راهندکه عیوب انسان را متوجه شده و به او تذکر می دهند: ألشَّیطَانُ إلَی المُنفَرِدِ أقرَبُ مِنهُ إلی الجَمَاعَهِ وَ یَدُ اللهِ عَلَی الجَمَاعَهِ » ابلیس به فرد تنها نزدیکتر است تا به جمعیت و دست خدا به همراه جماعت است.

8ـ راهنما: پامبران الهی و ائمه معصومین علیهم السلام: « وَ لَقَد کَانَ لَکُم فِی رَسُولِ اللهِ اُسوَهٌ حَسَنَهٌ لِمَن کَانَ یَرجُو اللهَ وَ الیَومَ الآخِرَ » احزاب/21 و به تحقیق رسول خدا الگوی نیکوی شما است برای کسی که امید به خدا و آخرت دارد. « قُل إن کُنتُم تُحِبُّونَ اللهَ فَاتَّبِعُونِی یُحبِبکُمُ اللهُ » آل عمران/32 بگو اگر شما خدا را دوست دارید پس مرا پیروی کنید تا خدا هم شما را دوست داشته باشد.